Odwołanie od decyzji

Obecnie żyjemy w coraz bardziej zinstytucjonalizowanym świecie, gdzie prawie wszystko w większym, bądź mniejszym stopniu jest uregulowane. Nawet osoba, która twierdzi, że nie ma nic wspólnego z prawem, jest w dużej mierze w błędzie.

Prawo administracyjne dotyczy każdego i tworzy ogromną sferę prawa publicznego. Prawo administracyjne w ujęciu szczególnym, to nic innego jak przywołana w podstawie prawnej decyzji ustawa czy inny akt prawny, który wskazuje dlaczego urząd rozstrzygnął daną sprawę tak, a nie inaczej.

Decyzja administracyjna, czyli co?

Decyzja to forma załatwienia sprawy co do jej istoty przez organ administracji publicznej, która ze względu na przewidziane prawem elementy powinna zawierać:

oznaczenie organu administracji publicznej;
datę wydania;
oznaczenie strony lub stron;
powołanie podstawy prawnej;
rozstrzygnięcie;
uzasadnienie faktyczne i prawne;
pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie oraz o prawie do zrzeczenia się odwołania i skutkach zrzeczenia się odwołania;
odpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego pracownika organu upoważnionego do wydania decyzji;
w przypadku decyzji, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego, sprzeciw od decyzji lub skarga do sądu administracyjnego – pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa, sprzeciwu od decyzji lub skargi oraz wysokości opłaty od powództwa lub wpisu od skargi lub sprzeciwu od decyzji, jeżeli mają one charakter stały, albo podstawie do wyliczenia opłaty lub wpisu o charakterze stosunkowym, a także możliwości ubiegania się przez stronę o zwolnienie od kosztów albo przyznanie prawa pomocy.

Ta nie w pełni przywołana treść art. 107 kpa, stanowi punkt wyjścia do sporządzenia odwołania. Ewentualne braki w decyzji administracyjnej, mogą stanowić skuteczny zarzut naruszenia przepisów postępowania – ale o tym dalej.

Odwołanie od decyzji – Kiedy? Gdzie? Jak?

Odwołanie od decyzji administracyjnej wnosi się w terminie 14 dniu od dnia jej doręczenia, za pośrednictwem organu, z którego rozstrzygnięciem się nie zgadzamy. Organy publiczne zobowiązane są do pouczenia nas jako uczestników postępowania o wskazanym terminie i o sposobie złożenia odwołania. Pominięcie tego elementu albo nieprawidłowości co do oznaczonego przez organ terminu uprawnią uczestnika do wniesienia odwołania nawet po przekroczeniu przewidzianego ustawowo cenzusu czasowego.

Odwołanie od decyzji zgodnie z treścią art. 128 kpa „(…) nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji.” Jednak że „Przepisy szczególne mogą ustalać inne wymogi co do treści odwołania”. Tak sformułowany przepis prawa stanowi przejaw odformalizowania odwołania, z którego powinno wynikać jedynie niezadowolenie z wydanej przez organ decyzji. Należy podkreślić, że mimo tak luźno określonych „ram” odwołanie musi spełniać wymogi przewidziane dla podania, które są wymienione w art. 63§2 kpa, tj:

wskazanie osoby, od której pochodzi;
wskazanie adresu tej osoby;
żądanie oraz
inne elementy wymagane przez przepisy szczególne.

Ważnym elementem odwołania jest również podpis osoby niezgadzającej się z decyzją organu pierwszej instancji, którego wymóg został przewidziany w §3 przywołanego wyżej artykułu ustawy. W przypadku braku podpisu albo niespełnienia przez wnoszącego innych wymagań przewidzianych w przepisach prawa określających budowę podania, organ administracyjny powinien wezwać wnoszącego do usunięcia braków w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 7 dni pod rygorem pozostawienia odwołania bez rozpoznania.

Zarzuty w odwołaniu od decyzji

Wspomniany wcześniej zarzut naruszenia przepisów postępowania, który w dużej mierze materializuje się w treści uzasadnienia decyzji i w nim znajduje swoje źródło, nie jest podobnie zresztą jak zarzut naruszenie przepisów prawa materialnego koniecznym elementem formalnym odwołania

„Uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne – wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa”.

Odformalizowanie instytucji odwołania wynikające z treści art. 128 kpa, dotyczy również braku obowiązku konstruowania przez wnoszącego odwołanie zarzutów związanych z naruszeniem przez organ administracyjny przepisów prawa procesowego i materialnego, co oczywiście nie ogranicza w żaden sposób strony do ich sformułowania i podniesienia.